Epilepsi

Çocuklarda Epilepsi: Belirtiler ve Nedenler

Epilepsi, beyin hücrelerinin anormal elektriksel aktivitesi nedeniyle tekrarlayan nöbetlerle kendini gösteren kronik bir nörolojik rahatsızlıktır. Çocuk Nörolojisi uzmanı Doç. Dr. Gürkan Gürbüz, çocuklarda epilepsinin tanı ve tedavi sürecinde önemli bir rol oynamakta ve hastaların yaşam kalitesini artırmaya yönelik kişiselleştirilmiş yaklaşımlar sunmaktadır.

Epilepsi Nedir?

Epilepsi, merkezi sinir sistemini etkileyen bir durumdur ve beynin elektriksel sinyallerinin anormal bir şekilde çalışması sonucu nöbetlere neden olur. Bu nöbetler, kısa süreli bilinç kaybı, kasılmalar, vücut hareketlerinde kontrol kaybı gibi belirtilerle ortaya çıkabilir. Epilepsi, sadece tek bir nöbet geçirmekle teşhis edilmez; bu hastalıkta nöbetler genellikle tekrarlayıcıdır.

Epilepsi Belirtileri Nelerdir?

Epilepsi, farklı türlerde nöbetlerle kendini gösterebilir ve her nöbet tipi farklı belirtilere yol açabilir. Çocuklarda görülen nöbetlerin belirtileri genellikle şu şekildedir:

Jeneralize Nöbetler:

• Bilinç kaybı
• Vücudun tamamında kasılmalar
• Ağızdan köpük gelmesi
• Gözlerin sabit bir noktaya dikilmesi
• Titreme veya sarsıntı
• Geçici nefes alma güçlüğü

Parsiyel Nöbetler:

• Yüzde veya vücudun bir kısmında kasılmalar
• Bilinç kaybı olmadan kısa süreli kasılmalar
• Duyusal değişiklikler (örneğin, tuhaf koku veya tat hissetme)
• Anormal davranışlar (bilinç dışı el hareketleri gibi)

Absans Nöbetleri:

• Aniden sabit bir şekilde bakma ve tepki vermeme
• Kısa süreli bilinç kaybı (genellikle 10-15 saniye)
• Çocuğun bulunduğu ortamı ve durumu fark edememesi

Bu nöbet türlerinin şiddeti ve süresi kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bazı çocuklar sadece hafif belirtiler yaşarken, diğerlerinde daha ciddi nöbet atakları olabilir. Özellikle absans nöbetleri, dikkat eksikliği olarak yanlış anlaşılabileceği için tanı koymada dikkatli olunmalıdır.

Epilepsinin Sebepleri Nelerdir?

Epilepsinin bilinen birçok nedeni olmasına rağmen, bazı durumlarda sebep tam olarak belirlenemeyebilir. Genetik ve çevresel faktörlerin epilepsi gelişiminde etkili olduğu düşünülmektedir. En yaygın epilepsi nedenleri şunlardır:

• Genetik Yatkınlık: Ailede epilepsi öyküsü olan çocuklarda bu hastalığın ortaya çıkma riski daha yüksektir.
• Beyin Yaralanmaları: Doğum sırasında yaşanan oksijen yetersizliği, kafa travmaları veya enfeksiyonlar, epilepsiye yol açabilir.
• Beyin Gelişim Bozuklukları: Beynin yapısal bozuklukları, tümörler veya damar problemleri de epilepsinin nedenleri arasında yer alır.
• Enfeksiyonlar: Menenjit, ensefalit gibi merkezi sinir sistemi enfeksiyonları epilepsiye yol açabilir.
• Metabolik Bozukluklar: Vücutta bazı kimyasalların dengesizliği veya eksikliği de epilepsi nöbetlerini tetikleyebilir.

Tanı Süreci Nasıl İşler?

Epilepsi tanısı koyarken çocuğun yaşadığı nöbetlerin türü, sıklığı ve süresi dikkatlice değerlendirilir. Doç. Dr. Gürkan Gürbüz, epilepsi şüphesi olan çocuklar için kapsamlı bir nörolojik muayene yaparak, nöbetlerin karakterini ve olası nedenlerini analiz eder. Tanıyı doğrulamak için genellikle şu testler kullanılır:

• EEG (Elektroensefalografi): Beynin elektriksel aktivitesini ölçen bu test, epilepsi teşhisinde en yaygın kullanılan yöntemlerden biridir.
• MR veya BT Taraması: Beyindeki yapısal sorunları tespit etmek amacıyla görüntüleme testleri yapılabilir.
• Kan Testleri: Enfeksiyonlar veya metabolik bozukluklar gibi altta yatan nedenleri incelemek için kan testleri yapılır.

Epilepsi ile Yaşam

Epilepsi, çocukların günlük yaşamında zorluklar yaratabilir, ancak uygun tedavi ile nöbetler kontrol altına alınabilir. Epilepsili çocuklar, düzenli takip ve tedavi ile okul hayatlarında ve sosyal çevrelerinde daha bağımsız ve sağlıklı bir yaşam sürdürebilirler. Tedavi sürecinde ilaçlar ve nöbet kontrolü üzerine özel eğitimler ön planda tutulur.