Epilepsi Nedir ?

Epilepsi Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tanı Süreci

Epilepsi, beyin hücrelerinde anormal elektriksel aktivite nedeniyle tekrar eden nöbetlerle karakterize edilen kronik bir nörolojik bozukluktur. Dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen epilepsi, her yaştan bireyde görülebilir. Çocuklardan yaşlılara kadar geniş bir yelpazede ortaya çıkabilen bu hastalık, nöbet tiplerine göre çeşitlilik gösterebilir. Nöbetler, kişinin geçici olarak bilinç kaybı yaşamasına, kontrolsüz kas hareketlerine veya duyusal değişimlere neden olabilir.

Epilepsi Belirtileri Nelerdir?

Epilepsi belirtileri, nöbetlerin türüne ve beyindeki hangi bölgelerin etkilendiğine bağlı olarak farklılık gösterir. En yaygın belirtiler şunlardır:

• Kasılmalar: Vücutta aniden oluşan kontrolsüz hareketler, özellikle kollar ve bacaklarda şiddetli kasılmalar.
• Bilinç Kaybı: Nöbet sırasında kişinin bilincini tamamen kaybetmesi ve çevresinde olup bitenleri fark etmemesi.
• Anlık Duyusal Değişiklikler: Görme, işitme veya koku alma gibi duyusal algılarda geçici değişimler.
• Geçici Konuşma Problemleri: Nöbet sonrası konuşma yetisinin geçici olarak kaybolması ya da bozulması.
• Davranışsal Değişiklikler: Epilepsi nöbeti sonrasında kısa süreli kafa karışıklığı, yorgunluk ve kararsız davranışlar.

Bazı kişilerde epilepsi nöbetleri çok hafif olup, yalnızca birkaç saniye süren boş bakışlar ya da kısa süreli bilinç kaybı ile sınırlı olabilir. Diğer yandan, bazı vakalarda daha ağır ve uzun süren nöbetler yaşanabilir.

Epilepsi Neden Olur?

Epilepsinin kesin nedeni her zaman tespit edilemeyebilir. Ancak hastalığın ortaya çıkmasına yol açabilecek çeşitli risk faktörleri ve nedenler bulunur:

• Genetik Yatkınlık: Epilepsi, aile geçmişinde bu tür nörolojik bozukluklar olan bireylerde daha sık görülebilir. Genetik faktörler, beyindeki nörolojik işleyişin nasıl düzenlendiğini etkileyebilir.
• Beyin Yaralanmaları: Kafa travmaları veya beyin hasarları epilepsinin en yaygın nedenlerinden biridir. Kaza, düşme veya spor yaralanmaları sonucunda beyin hücrelerinin hasar görmesi nöbetlere yol açabilir.
• Doğumsal Anomaliler: Hamilelik sürecinde bebeğin beyin gelişiminde sorunlar meydana gelirse, bu doğum sonrası epilepsi riskini artırabilir.
• Beyin Tümörleri: Özellikle yetişkinlerde ve yaşlı bireylerde epilepsi, beyin tümörlerinin bir sonucu olarak ortaya çıkabilir.
• İnme (Felç): Beyin damarlarında meydana gelen kanama veya tıkanma durumları epilepsiye neden olabilir. Özellikle inme geçiren yaşlı bireylerde epilepsi riski yüksektir.
• Enfeksiyonlar: Beyin enfeksiyonları (menenjit, ensefalit gibi) beyin dokusuna zarar verebilir ve epilepsiyi tetikleyebilir.

Epilepsinin Tanı Süreci Nasıl İşler?

Epilepsi tanısı koymak için, kişinin yaşadığı nöbetlerin detaylı bir şekilde incelenmesi gerekir. Doç. Dr. Gürkan Gürbüz, nörolojik değerlendirme sürecinde kapsamlı bir yaklaşım sergileyerek tanı koyma işlemlerini dikkatle yürütmektedir. İşte epilepsi tanısında kullanılan yaygın yöntemler:

• Nörolojik Muayene: Doktor, hastanın nörolojik işlevlerini değerlendirir ve refleksler, kas gücü, duyusal algılar gibi faktörleri inceler.
• Elektroensefalografi (EEG): Beynin elektriksel aktivitesini ölçen bu test, epilepsi tanısında en yaygın kullanılan yöntemlerden biridir. Anormal beyin dalgaları tespit edilirse, epilepsi tanısı koyulabilir.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI): Beynin ayrıntılı görüntülerini sağlayan MRI, epilepsiye yol açabilecek yapısal sorunları, tümörleri veya yaralanmaları tespit etmek için kullanılır.
• Kan Testleri: Epilepsinin altında yatan olası enfeksiyonlar, metabolik dengesizlikler veya genetik bozuklukları tespit etmek için kan testleri yapılabilir.
• Video İzlemeli EEG: Bazı durumlarda, hasta nöbet geçirdiğinde video kaydı ile EEG izleme yapılır. Bu yöntem, doktorların nöbet tipini daha iyi anlamasına yardımcı olur.

Epilepsi Tedavi Yöntemleri

Epilepsi tedavisinde amaç, nöbetleri kontrol altına almak ve hastanın yaşam kalitesini artırmaktır. Tedavi planı, hastanın nöbet tipi, yaşı, genel sağlık durumu ve yaşam tarzına göre kişiselleştirilir. Epilepsiyi yönetmek için başvurulan yaygın tedavi yöntemleri şunlardır:

• Antiepileptik İlaçlar: Nöbetleri önlemek için kullanılan bu ilaçlar, beyindeki anormal elektriksel aktiviteyi düzenlemeye yardımcı olur.
• Cerrahi Müdahale: Beyinde nöbetlere neden olan spesifik bir bölge tespit edilirse, cerrahi müdahale ile bu bölge çıkarılabilir.
• Vagus Sinir Stimülasyonu (VNS): Bu yöntemle, vagus sinirine yerleştirilen bir cihaz elektrik sinyalleri göndererek nöbetlerin sıklığını azaltabilir.
• Ketojenik Diyet: Özellikle çocuklarda kullanılan bu düşük karbonhidratlı, yüksek yağlı diyet, bazı epilepsi vakalarında nöbetleri azaltmada etkili olabilir.

Epilepsiyle Yaşam

Epilepsi teşhisi konulan bireyler, uygun tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile nöbetlerini kontrol altına alabilir ve kaliteli bir yaşam sürdürebilirler. Ancak, epilepsinin kronik bir durum olduğu unutulmamalıdır ve doktor kontrolü altında düzenli izlem ve tedavi gerektirir. Epilepsi hastalarının nöbetlerini tetikleyebilecek uyaranlardan kaçınmaları ve ilaçlarını düzenli olarak kullanmaları, nöbet riskini azaltmada önemli bir rol oynar.

Sonuç

Epilepsi, her bireyde farklı şekilde kendini gösterebilen karmaşık bir nörolojik bozukluktur. Erken tanı ve uygun tedavi ile epilepsi hastaları, nöbetleri kontrol altına alabilir ve yaşamlarını daha rahat sürdürebilirler. Dr. Gürkan Gürbüz, epilepsi tedavisinde çocuklar ve yetişkinler için en uygun tedavi planlarını oluşturmakta ve hastalarının yaşam kalitesini yükseltmeye yönelik çözümler sunmaktadır.